Hartruis - Hart in Shape (2025)

• Blog, Hart- en Vaatziekten
• 16/05/2024
• Wouter

Wat is Hartruis?

Hartruis verwijst naar ongewone of extra hartgeluiden die hoorbaar zijn tussen de normale hartslagen. Wanneer een arts met een stethoscoop naar het hart luistert, worden meestal twee duidelijke tonen gehoord die veroorzaakt worden door het sluiten van de hartkleppen. Hartruis klinkt echter als een geruis of gezoem dat gehoord kan worden naast deze normale tonen. Het is belangrijk om te weten dat hartruis niet noodzakelijk wijst op een hartziekte. In veel gevallen is hartruis onschuldig en hoeft het geen speciale behandeling.

De oorzaak van hartruis kan variëren van eenvoudige redenen zoals een hoge bloedstroomsnelheid in het hart tot ernstige hartafwijkingen. Bij kinderen en jonge volwassenen komt vaak onschuldige hartruis voor die vanzelf verdwijnt naarmate ze ouder worden. In andere gevallen kan hartruis een indicatie zijn van structurele problemen in het hart, zoals defecten in de hartkleppen of abnormale verbindingen tussen de hartkamers, die nader onderzocht moeten worden door een specialist.

De Onderliggende Oorzaken en Implicaties van Hartruis

Hartruis kan worden veroorzaakt door een breed scala aan hartcondities, variërend van volkomen onschuldig tot potentieel ernstig. Het begrijpen van de mogelijke oorzaken helpt zowel patiënten als zorgverleners bij het bepalen van de noodzaak voor verdere diagnostiek of behandeling.

Soorten Hartruis

Hartruis wordt ingedeeld op basis van verschillende criteria, waaronder de timing (systolisch of diastolisch) en het geluidsniveau (zacht tot luid). Systolische ruis treedt op tijdens het samentrekken van het hart en diastolische ruis tijdens het ontspannen van het hart.

Oorzaken van Hartruis

1. Verhoogde bloedstroom – Bij kinderen en jonge volwassenen kan snelle groei soms leiden tot een hogere bloedstroom in het hart, wat een tijdelijke hartruis kan veroorzaken.
2. Structuurafwijkingen – Afwijkingen zoals vernauwde kleppen (stenose) of lekkende kleppen (regurgitatie) kunnen ook hartruis veroorzaken.
3. Hartklepafwijkingen – Klepafwijkingen, al dan niet aangeboren, beïnvloeden de manier waarop bloed door het hart stroomt, wat leidt tot verschillende soorten geluiden.
4. Hartaandoeningen – Aangeboren hartafwijkingen zoals een ventrikelseptumdefect (een gat in de scheidingswand tussen de kamers van het hart) kunnen hartruis veroorzaken.

Diagnostiek en Belang van Echografie

Een grondige evaluatie is cruciaal voor patiënten met hartruis, vooral als deze nieuw of luid is, of gepaard gaat met andere symptomen. Een echocardiogram is een essentiële tool die helpt bij het visualiseren van de structuur en functie van het hart. Dit onderzoek kan aantonen of de hartruis het gevolg is van hartproblemen die behandeling vereisen.

Wanneer Is Hartruis Zorgwekkend?

Hoewel veel gevallen van hartruis onschuldig zijn, zijn er enkele tekenen die meer aandacht vereisen:

• Hartruis die luider is of gepaard gaat met symptomen zoals kortademigheid, flauwvallen of pijn op de borst.
• Nieuw ontstane hartruis bij volwassenen, vooral als het diastolisch is.
• Hartruis die verandert in toon of intensiteit.

Het begrijpen en correct diagnosticeren van hartruis is een belangrijke stap in het uitsluiten of bevestigen van onderliggende hartproblemen. Dit kan leiden tot tijdige en gerichte interventies die de kwaliteit van leven aanzienlijk kunnen verbeteren en soms zelfs levensreddend zijn.

Aanverwante Aandoeningen en Behandelingsopties bij Hartruis

Hartruis zelf is vaak niet meer dan een symptoom van een onderliggende aandoening. Het is van essentieel belang om de samenhang met andere hartgerelateerde ziekten te begrijpen en te weten wanneer medisch ingrijpen noodzakelijk is.

Verband met Andere Hartaandoeningen

Hartruis kan geassocieerd zijn met diverse cardiale aandoeningen, die variëren in ernst en type. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

1. Aangeboren Hartafwijkingen – Veel hartruis bij jonge kinderen is te wijten aan aangeboren afwijkingen zoals een open ductus arteriosus of atriumseptumdefecten, die soms sluiten naarmate het kind ouder wordt.
2. Cardiomyopathie – Dit betreft aandoeningen van de hartspier zelf, die kunnen leiden tot hartruis door abnormale bloedstroompatronen.
3. Endocarditis – Een infectie van de binnenbekleding van het hart, inclusief de kleppen, die kan leiden tot schade en dus tot hartruis.
4. Hypertensie – Hoge bloeddruk kan de hartstructuur zodanig beïnvloeden dat dit tot hartruis leidt door verhoogde druk en stress op het hart.

Behandeling en Beheer

De behandeling van hartruis richt zich niet alleen op het geruis zelf, maar vooral op de onderliggende oorzaak. Behandelingsstrategieën kunnen variëren afhankelijk van de specifieke diagnose:

• Observatie en Monitoring – Onschuldige hartruis vereist vaak geen directe behandeling, maar wel regelmatige controle om veranderingen in de status te monitoren.
• Medicatie – Bij hartruis veroorzaakt door hoge bloeddruk of andere beheersbare aandoeningen kunnen medicijnen worden voorgeschreven om de onderliggende conditie te behandelen.
• Chirurgische Interventies – In gevallen waar structurele afwijkingen van het hart de oorzaak zijn van hartruis, zoals bij ernstige klepafwijkingen of grote aangeboren defecten, kan chirurgie noodzakelijk zijn.

Levensstijl en Preventieve Zorg

Naast medische behandelingen is het belangrijk voor personen met hartruis om een hartgezonde levensstijl te onderhouden. Dit omvat een gebalanceerd dieet, regelmatige lichaamsbeweging, stressmanagement en het vermijden van roken. Deze maatregelen zijn essentieel om het hart te ondersteunen en potentieel ernstige hartproblemen te voorkomen.

Informatie en bewustzijn over hartruis en de mogelijke implicaties ervan zijn cruciaal. Door vroege detectie en gepaste interventie kunnen veel van de bij hartruis betrokken risico’s effectief worden beheerd, wat bijdraagt aan een betere algemene gezondheid en welzijn.